طراحی روف گاردن بخشی از طراحی فضای سبز مدرن است که معمولا در ساختمان های مرتفع و برج ها به کار برده می شود.

سبک طراحی چنین فضای سبزی به کلی متفاوت بوده و باید ملاحظات به مراتب دقیق تری درباره آن صورت بگیرد که توضیحات لازم را گروه معماری دانشی در اختیارتان قرار خواهد داد.

روف گاردن چیست

روف‌گاردن (Roof garden) در واقع واژه‌ای لاتین است که طی سالیان اخیر بسیار شنیده می‌شود. اگر بخواهیم معنای لغوی آن را بگوییم، به معنای بام باغ یا بام سبز است. اما شاید برایتان سؤال باشد که روف‌گاردن یا بام باغ چیست؟ در حقیقت روف‌گاردن به فضای سبز باغچه مانندی گفته می‌شود که روی بام ساختمان‌ها طراحی و اجرا می‌شود؛ حال این بام باغ ممکن است روی بام ساختمان‌ها طراحی شود یا روی سقف حیاط و تراس آن را اجرا کنند. البته علاوه بر فضای سبز ایجاد شده می توان از آلاچیق های متنوع و آبنماها نیز بهره گرفت.

اما نکته‌ای که در آن اهمیت دارد، وجود مساحتی از زمین است که در آن فضای باغ یا باغچه شبیه‌سازی می‌شود و در آن گیاهان مختلفی می‌کارند و آنجا را به کمک هنر دکوراسیون، دیزاین می‌کنند. افرادی که ساکن آن ساختمان هستند، می‌توانند از این مکان به‌عنوان فضایی جهت استراحت یا تفریح استفاده کنند. همچنین با نمایی از شهر که به آن مشرف هستند، می‌توانند از تماشای چشم‌اندازی که دارد، لذت ببرند و وقت خود را در آنجا سپری کنند.

نکات مهم طراحی روف گاردن

1. روف گاردن، یک فضای باز است

2. انتخاب گیاهان

3. بسترسازی و دیواره سازی مناسب

4. توجه به اصول صحیح باغبانی

5. استفاده از مبلمان فضای سبز

6. یک نقطه تمایز ایجاد کنید

7. به نورپردازی اهمیت بدهید

8. استفاده از ترکیب دو یا سه رنگ

9. طراحی عمودی

10. کفپوش مناسب انتخاب کنید

11. بازی رنگ‌ها در طراحی روف گاردن

نکات مهم برای ساخت روف گاردن

محل اجرای روف گاردن لزوما بام ساختمان نیست. لابی ساختمانها، با توجه به اینکه اصولا روی سقف اجرا می شوند یکی از گزینه‌هایی هستند که سیستم بام سبز یا باغ بام روی آنها قابل اجراست.

پاسیو ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند و مکان مناسبی برای اجرای روف گاردن هستند. تراس‌ها، به علت خصوصی بـودن، یکی از اولین هدفهای اجرای این سیستم  هستند. پوشیده بودن سقف تراسها باعث ایجاد محیطی متفاوت با بام از نظر عملکرد هستند.

گیاه مناسب روف گاردن

ویژگی هایی مانند میزان تحمل گرما و نور مستقیم خورشید و رشد ریشه گیاه باید در زمان تهیه گیاه در نظر گرفته شود.

فضای سبز روی پشت بام

فضای سبز می تواند ترکیبی از گیاهان و گلدان و بوته میوه باشد.

آبیاری اتوماتیک روف

برای حفظ و نگهداری گیاهان و آبیاری گیاهان در زمان های مشخص از آبیاری اتوماتیک و قطره ‌ای هوشمند استفاده می شود که از اجزای اصلی و مهم به شمار می آید.

نورپردازی فضای سبز پشت بام

از عناصری که در طراحی لاکچری و زیبای روف بسیار مؤثر است و هزینه بالایی دارد.

زیرسازی پشت بام

به روش مدولار، زیر سازی استاندارد بام را انجام می دهد و آماده سازی سطح تمام پشت بام صورت می گیرد.

کف سازی فضای پشت بام

کف به سه صورت چوبی و شن و قلوه سنگ تزئینی ارائه می شود. هرچه میزان و سطح این کف‌ ها بیشتر باشد هزینه هم بیشتر می شود.

تجهیزات جانبی پشت‌ بام

آلاچیق، آتریوم، مبلمان آبنما، آتشدان، فضاهایی مانند آشپزخانه همه جزء تجهیزات جانبی هستند. در اجرای روف گاردن قیمت پایین مساوی است با کیفیت پایین یک محصول، پس در نظر بگیرید که استفاده از متریال و اِلِمان های نامناسب در این پروژه‌ها دارای هزینه‌های بعدی سنگین‌تری خواهد بود.

انواع روف گاردن

روف گاردن در اغلب شهرها بسیار پرطرفدار شده و موردتوجه واقع‌شده است، بر اساس نوع طراحی و اجرا، به دو نوع تقسیم‌بندی می‌شود که این دو نوع را گروه معماری دانشی به استحضار شما می رساند:

حالت گسترده

در این نوع روف گاردن که کم‌عمق است، می‌توان صرفاً از گیاهان خاصی استفاده کرد که دارای ریشه‌های کوتاه هستند و برای رشد به خاک کمی ‌نیاز دارند. همچنین به دلیل وزن سبکی که این بام‌ها دارند و در سطح صاف و وسیعی استفاده می‌گردند، از هزینه طراحی و اجرای مناسب‌تری نیز برخوردار هستند.

مزایای بام‌های سبز گسترده عبارتند از:

• سرعت اجرای بهتر و سریعتر نسبت به سایر انواع روف‌گاردن‌ها
• هزینه اجرای پایین‌تر نسبت به سایر روف‌گاردن‌ها
• وزن کمتر نسبت به سایر روف‌گاردن‌ها (حدود ۸۰ کیلوگرم بر مترمربع در حالت اشباع)
• قابلیت طراحی‌های گیاه‌محور و منظرمحور

نوع نیمه متراکم

ساختار اجرای روف گاردن به صورت نیمه متراکم، شامل کشت گیاهان با حجم ریشه بیشتر و دارای عمق بستر کاشت بالای ۳۰ سانتی‌متر تا ۱ متر است. این نوع بام سبز، قابلیت اجرای متنوع‌تر و تقسیم بار بر اساس ساختار سازه را داراست.

روف‌گاردن‌های نیمه متراکم، که در برخی از سایت‌ها به اشتباه به نیمه متمرکز نیز معروف هستند، عبارتند از آن دسته از روف‌گاردن‌هایی که پراکندگی بارها بر روی سطح بام به صورت یکپارچه صورت نپذیرفته است. عموماً این گروه روف‌گاردن‌ها که دارای طرفدار بیشتری نیز هستند، بر اساس کاربرد، ساختار سازه و سایر محدودیت‌ها و مزیت‌ها طراحی و اجرا می‌شوند. در روف‌گاردن‌های نیمه متراکم، مهارت طراحی و استفاده بهینه از فضاها با توجه به ساختار سازه، مهم‌ترین چالش اجرایی می‌باشد.

بین مزایای بام سبز نیمه متراکم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قابلیت طراحی های خلاقانه و توزیع بار بر اساس ساختار ساختمان
• قابلیت استفاده از انواع گونه‌ها و دسته‌های گیاهی
• قابلیت مرتفع کردن نواقص سازه‌ای، مانند رایزرها، نورگیرها و …

نوع متراکم

این نوع از روف‌گاردن دارای زیرسازی همانند سطح زمین هستند و توانایی نگهداری و رشد هر نوع گیاه یا بوته‌ای را دارند. به دلیل استفاده از مصالح و خاک فراوان در این فضا، وزن بسیار زیادی را بر ساختمان تحمیل می‌کند. به همین دلیل هنگام طراحی و اجرا لازم است به قدرت تحمل ساختمان نیز دقت کرد.

همچنین استفاده از مصالح زیاد، باعث شده است که اجرای این روش هزینه‌های زیادی را برای افراد به دنبال داشته باشد. علاوه ‌بر این اگر ساختمان موردنظر مقاومت لازم برای تحمل وزن مصالح را نداشت، لازم است روش‌هایی برای افزایش مقاومت ساختمان نیز به کار برد که این امر نیز دارای هزینه‌ کمی‌نیست.

مزایای روف گاردن

امروزه بام سبز تنها یک مکان لوکس در شهرهای بزرگ نیست، بلکه با آگاهی از فواید اقتصادی و اجتماعی آن به مرور زمان به یک نیاز برای زندگی مدرن انسان امروز تبدیل شده است.  در اینجا به برخی از مزایای روف گاردن یا بام سبز اشاره می کنیم.

 بام سبز به سبب وجود گیاهان، باعث کاهش آلودگی هوای شهری شده و کربن موجود در هوا را جذب کرده و با تولید اکسیژن و ایجاد رطوبت در فضا، هوا را تصفیه و مطبوع می نماید.

به عنوان یک عایق حرارتی و کنترل کننده دما در ساختمان عمل نموده و جذب حرارت را کاهش داده و باعث خنک‌تر شدن محیط می شود.

محیطی مناسب و دنج را برای ساکنین به جهت استفاده تفریحی و رفاهی، دورهمی‌های خانوادگی و دوستانه ایجاد می‌نماید و اینچنین سطح کیفی زندگی را افزایش می دهد.

فضایی مطلوب و مناسب را به دلیل کاشت گیاهان ایجاد کرده و فضاهای سبز شهری و منظر شهری را بهبود می بخشد.

به دلیل عایق صوتی بودن، سر و صدا را کاهش می دهد.

فضای بی استفاده را به بهترین شکل به فضای سرسبز، مفید و قابل استفاده تبدیل می نماید.

کلام آخر

طراحی روف گاردن که یکی از قسمت های خاص در ساختمان های مرتفع است نیاز به دقت و تجربه بالایی دارد. توجه به عناصر مختلفی که در طراحی این فضا به کار می‌رود موجب زیباتر دیده شدن آن خواهد شد. پیاده‌سازی اصولی عناصر کاربردی در دیزاین حرفه‌ای روف گاردن سبب می‌شود یک محیط لذت‌بخش و آرام خلق گردد که برای هر چه بهتر شدن روف گاردن مورد نظرتان، می توانید با متخصصین ما در گروه معماری دانشی در ارتباط باشید.